Obsesif Kompulsif Bozukluklar
OBSESİF KOMPULSİF BOZUKLUK
Obsesyon ve kompulsiyonlarla karakterizedir. Obsesyonlar; kişide belirgin sıkıntıya yol açan istenmeden gelen, yineleyici ve sürekli düşünceler ve imgelerdir. Kompusiyonlar; Kişinin obsesyona tepki olarak veyakatı biçimde uyulması gereken kurallara göre yapmaya zorlanmış hissettiği tekrarlayıcı davranışlardır. Bu davranışlar el yıkama, düzenleme, denetleme şeklinde olabildiği gibi dinsel değeri olan sözleri söyleme, sayı sayma şeklinde de görülebilir.
Bu hastalar, kontrol edemedikleri düşünceleri, korkuları veya imgeleri saplantılı bir şekilde yaşarlar. Bu durum hem kendileri hem de çevresindekiler için son derece rahatsız edici olabilir.
Bu düşüncelerin ürettiği kaygı, gerginlik, kendini tekrarlayan davranışları, ritüeller veya rutinlerin zorunlu hale gelmesine neden olur.
Bu hastalar takıntılarını görmezden gelmeye ya da durdurmaya çalışsa da bu durumu engelleyemeyeceği gibi endişeleri daha da artar. Kişi, stresini hafifletmek için zorlayıcı eylemlerde bulunmaya başladıkça kendini zorlar.
Nedenleri
Biyolojik ve çevresel faktörlerin etkili olduğu düşünülmektedir.
Obsesif kompulsif bozukluğu (OKB) olan kişilerde çevresel stres faktörleri (Taciz, Yaşamdaki değişiklikler, Hastalık, Sevilen birinin kaybı, İş veya okulla ilgili sorunlar) etkili olabilir.
Belirtiler
Obsesif kompulsif bozukluk, genellikle hem saplantı hem de kişinin kendini zorlamasını içerir. Ancak, sadece obsesyon semptomları olması da mümkündür. Obsesif kompulsif bozukluk hastalarında takıntıların ve zorlamaların aşırı olduğu kolaylıkla fark edebilir.
Obsesif kompulsif bozukluk hastaları takıntılı düşünceleri olduğunda endişelerini kontrol etmeye yardımcı olacak kurallar veya ritüeller oluşturabilir. Fakat kontrol etme çabaları genellikle düzeltmeyi amaçladıkları sorunla gerçekçi bir şekilde ilişkili değildir. Kendini tekrarlayan bir hastalık türüdür. Obsesif kompulsif bozukluk istenmeyen düşünceler, sürekli müdahil olma, sıkıntı veya endişe veren dürtülerdir. Bu hastalığa sahip kişiler kendilerini zorlayarak tüm düşüncelerini görmezden gelmeye veya onlardan kurtulmaya çalışabilir. Fakat hasta bu tip saplantılardan kurtulmaya çalışırken daha da zorlanabilir.
Obsesif kompulsif bozukluk genellikle gençlik veya erken yetişkinlik yıllarında başlar. Semptomlar yavaş yavaş başlayarak tüm yaşam boyunca değişim gösterebilir.
Obsesif kompulsif bozukluk belirtileri kişinin çok fazla stres altında kaldığında daha da kötüleşir. Genellikle yaşam boyu süren bir hastalık olarak kabul edilen obsesif kompulsif bozukluk hafif ila orta şiddette semptomlara sahip olabilir.
Obsesif Kompulsif Bozukluğun Belirtileri;
- Kirlenme korkusu
- Düzenli ve simetrik olma
- Kendisini veya sevdiklerinin zarar görmesine ait düşüncelere kapılma
- Başkalarının dokunduğu nesnelere dokunamamak
- Nesneler düzenli olmadığında strese girme
- El sıkışmaktan rahatsızlık duyma
- Sürekli el yıkama
- Aşırı temizlik takıntısı
- Mikroplardan korkma
- Sürekli duş alma isteği
- Sürekli bir şeyleri kontrol etme ihtiyacı duyma
- Bir şeyleri sayma
- Kilitlendiklerinden emin olmak için kapıları tekrar tekrar kontrol etme
- Kapalı olduğundan emin olmak için ocağı tekrar tekrar kontrol etme
- Belirli kalıplarda sayma
- Bir duayı, kelimeyi veya ifadeyi içten içe tekrarlamak
Tanı Yöntemleri
Bu hastalık için spesifik laboratuvar testi yoktur. Teşhis, hastanın semptomları ve hastanın genel davranışları üzerine psikiyatrist tarafından konulabilir.
Tedavi
Bu hastalık tedavi edilmediği takdirde kendiliğinden iyileşmez
Antidepresan ilaçlar ve psikoterapiler en etkili tedavi yoludur.